Mehir Ne Demek?
Mehir kelime anlamı olarak cahiliye döneminde ‘ücret’ manasına gelmektedir. Mehir yalnızca İslam hukukunda değil eski Roma imparatorluğu ve Atinalılar tarafından da kadına evlilikten önce vaat edilen ödemeler niteliğinde uygulanmıştır. Ayrıca Yahudi hukukunda da günümüzde halen “mohar” olarak kadının ailesine evlilik öncesinde ödemeler yapılmaktadır. Ekonomik durumu yeterli olmayan Yahudi erkekler ise; evleneceği kadının ailesine belirli bir süre hizmet ederek “mohar” ödemesini bu şekilde karşılayabilir.,
Mehir Senedi Nedir?
Mehir senedi bir özel hukuk sözleşmesidir ve özel hukuktaki temel ilkelerden biri olan sözleşme serbestisi ilkesi bu türde sözleşmelere de uygulanmaktadır.
Yargıtay içtihatlarına göre: Mehir senedi, kocanın evlenme sözleşmesi esnasında ya da devamı sırasında, bazen de sonra ermesi halinde kadına belirli bir mal , para veya ekonomik değeri olan bir şeyi hediye etmesi olarak tanımlanmaktadır.
(Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E. 2014/4851 K. 2014/7106 sayılı 03.04.2014 Tarihli Kararı)
Evlilikte tarafların mehir senedi düzenleme vasıtasıyla boşanma ya da ölüm neticesi evliliğin resmen sona ermesi durumlarını çeşitli hukuki sonuçlara bağlaması mümkündür. Mehir senedi üzerine “emre yazılıdır” ibaresi eklenmesi halinde kıymetli evrak özelliği dahi kazanabilmektedir.
Yargıtay kararlarında mehir senedi ispat vasıtası olarak kabul edilmektedir.
( Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E. 2010/13554 K. 2011/6261 sayılı 11.05.2011 Tarihli Kararı)
Mehir Senedi genel olarak iki türde yapılmaktadır:
- Mehri Müeccel
- Mehri Muaccel
Mehri Müeccel Nedir?
Mehri müeccel tarafların evlenmesinden sonra kadına verilmesi gereken mehir türünü garanti kapsamına almaktadır. Bu türdeki bir mehir senedi vadesi geçmiş bir borç niteliği yaratmamaktadır. Boşanma ya da ölüm ve benzeri belirli şartların mevcut olması halinde verilir. Aşağıda yer alan paylaştığımız Mehir Senedi Örneği Mehri Müeccel şeklinde düzenlenmiştir.
Yargıtay kararlarında mehri müeccel senedin bağışlama vaadi niteliğinde bir mehir senedi olduğu yönünde daireler arasında görüş birliği vardır.
Mehri Muaccel Nedir?
Mehir senedi türlerinden biri olan Mehri Muaccel, nikahtan önce veya evlilik töreni esnasında acele bir şekilde peşin olarak verilmesi gereken bir mehir borcudur.
Mehir Senedi Şartları
Mehir senedi düzenlenmesi ve geçerli hale getirilmesi için belirli geçerlilik şartları senette mevcut olmalıdır. Mehir senedinin geçerli olabilmesi ve ileride tahsil kabiliyeti taşıması bakımından mehir senedinin usulüne göre bir avukat tarafından düzenlenmesi önem taşımaktadır.
Mehir Senedi Şartları Nelerdir?
- Mehir senedinin yazılı olması şarttır.
- Sözlü olarak verilen mehir vaatleri hükümsüzdür.
- Mehir senedinde eğer taşınmaz veya taşınmaz üzerinde bir hak sağlanması kararlaştırılmışsa, bu hakların devri bakımından resmi şekil şartı aranır. Noterde yapılması gerekir. Mehir senedi bu şekilde yapılmadıysa, sonuçları bakımından hükümsüzdür.
- Mehir senedinde kararlaştırılan mehir tapusu olmayan bir taşınmaz ise, kanun tapusuz taşınmazları taşınır eşya niteliğinde kabul ettiğinden, mehir senedinin noterde resmi şekil şartlarına uygun olarak yapılmasına gerek yoktur. Mehir Senedinin yazılı olarak yapılması yeterlidir.
- Yazılılık şartına uyulmaması halinde mehir veren eşine vaadi yerine getirdiyse, bu durumda elden bağışlama olarak sayılmaktadır ancak devri için resmi şekil şartı gereken tapulu taşınmazlar bakımından resmi şeklin uygulanması geçerlilik şartıdır
Mehir Senedi Uyuşmazlıklarında Yetkili Mahkeme
Mehir senedi alacağı tek başına talep ediliyorsa yetkili mahkeme Hukuk Muhakemeleri Kanunu 6.maddesi uyarınca, mehir senedinden kaynaklanan dava, mehir veren eşin yerleşim yerinde açılması gerekir.
- Mehir senedinden kaynaklanan alacağın boşanma davası ile birlikte de talep edilebilmesi olanaklıdır.
- Boşanma davası açılırken dava dilekçesinde mehir senedinden kaynaklanan alacağın nevi ve miktarı da belirtilerek talep edilmelidir.
- Boşanma ve ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin ya da davadan önce 6 aydan beri birlikte ikamet ettikleri yer mahkemesidir. Mehir senedi alacağı boşanma davası ile birlikte talep edilecekse dava açılacak mahkemenin bu şekilde belirlenmesi gereklidir.
Mehir Senedi Uyuşmazlıklarında Görevli Mahkeme
- Mehir senedi alacağı tek başına ve ayrı olarak talep edilecekse; malvarlığı hakkına dayandığından bu türde bir davanın Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde açılması gerekir.
- Mehir senedi alacağı boşanma davası ile birlikte ileri sürülecekse; bu türde bir talebin Aile Mahkemeleri’ne yöneltilmesi gerekmektedir.
- Yargıtay uygulamaları zaman zaman değişiklik öngörse de; mehir alacağı taleplerinin boşanma davası ile birlikte yöneltilmesi durumunda son zamanlarda uygulamaya yansıyan içtihat mehir alacağı talebiyle boşanma davalarının birlikte yürütülebileceği yönündedir. (Yargıtay 2.Hukuk Dairesi E. 2014/26003 2014/25247 Sayılı Kararı)
- Mehir alacağı talebi boşanma davası ile birlikte öne sürüldüğünde dikkat edilmesi gereken bir husus ; mehir alacağı talebi için de boşanma davası harcından ayrı olarak harç ödenmesi gerekir.
Mehir Senedi Örneği 2023
MEHR-İ MÜECCEL NİTELİĞİNDE MEHİR SENEDİDİR.
MEHİR VEREN EŞ/
HİBE EDEN ERKEK :BURAK …………………
MEHİR KABUL EDEN EŞ/
HİBEYİ KABUL EDEN KADIN :SEDA ……………………
MEHİR SENEDİ TARİHİ : ……./…../2022
KARARLAŞTIRILAN MEHRİN MİKTAR, CİNS VE MUHAMMEN BEDELİ :
250 gr 24 ayar gram altın ( 1 gr altın karşılığı 868 TL olmak üzere 250 gr 217.000 TL’dir.)
HİBE EDEN BEYANINDA :Seda ……………. ile evlenmemiz nedeniyle yukarıda cins, miktar ve değeri belirlenen eşyayı ileride geri dönmemek şartıyla evli kaldığımız süre içerisinde kendisine hibe edeceğim. Hibeyi kabul eden eşim Seda ……………., kendisine hibe ettiğim bu eşya üzerinde malik sıfatı ile ancak tek başına tasarruf edeceği hallerde eşi olarak bana sözlü ya da yazılı haber ve bilgi vermek şartı ile dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. Tasarruf konusunda kendisi dilediği gibi serbesttir. Hibe ettiğim eşim haklı bir sebep olmaksızın beni terk ederse yukarıda miktar, cins ve değeri kararlaştırılan eşyayı bana iade etme mecburiyetindedir. Eşim beni haklı sebeple terk eder veya anlaşmalı olarak ayrılırsak kararlaştırılan eşyaları henüz hibe etmediysem yine de kendisine hibe edeceğim. Bu durumda da bahse konu eşyalar üzerinde hiçbir hakkım olmayacaktır. Bahse konu eşyalar üzerinde birlikte tasarruf etmemiz veya eşimin benim rızamı alarak tek başına tasarruf etmesi ve eşyaların artık eşimin tasarrufundan çıkması halinde hiçbir şekilde iade yükümlülüğü yoktur. Yukarıda miktar, cins ve değeri kararlaştırılan eşya üzerinde, eşimin beni haksız bir şekilde terk etmesi dışında evli kaldığımız süre içerisinde ve dışında hiçbir hak ve ilgim olmayacaktır. Yukarıda sayılan bu eşyalar artık hibeyi kabul edene ait olacaktır. Hibeyi kabul eden eş işbu mal ve değerleri kendi adına kayıt ettirebilir, banka nezdinde saklayabilir ya da dilediği gibi tasarruf etme hakkını haizdir. Bu bahsi geçen hususların tümünde rıza ve muvafakatim bulunduğunu şahitler huzurunda kabul ve ikrar ederim. …………../…………../2022
HİBEYİ KABUL EDEN BEYANINDA: Mehir veren/Hibe eden eşimin yukarıda belirttiği beyanlarına aynen iştirak ediyorum ve bu beyanlarını aynen kabul ediyorum. Yukarıda miktar, cins ve değeri kararlaştırılan mal ve değerlerin tarafıma hibe edilmesini kabul ediyorum. Hibe edilen eşyalar üzerinde tek başıma tasarrufta bulunmam gerekeceği hallerde hibe eden eşime durumu sözlü veya yazılı bir şekilde bildireceğimi kabul ediyorum. Yukarıda miktar, cins ve değeri belirlenen eşyayı eşimi TMK hükümleri kapsamında haksız yere terk etmem halinde iade edeceğim. Bahse konu mal ve değerleri evli kaldığımız süre içerisinde kabul edeceğim. Beyanlarımı ben de şahitler huzurunda kabul ve ikrar eylerim. ………/………/2022
İki suret halinde şahitler önünde imzalanan işbu mehr-i müeccel mehir senedi taraflarca ayrı ayrı okunup teslim alınmıştır.
MEHİR VEREN EŞ/ MEHİR KABUL EŞ/
HİBE EDEN ERKEK HİBEYİ KABUL EDEN KADIN
BURAK ………………. SEDA…………………..
ŞAHİT ŞAHİT ŞAHİT
Yukarıda paylaştığımız mehir senedi örneği mehri müeccel niteliğinde olup, diğer mehir senedi türleri ve daha fazlası için lütfen avukatınıza danışınız.